Mevsim Geçişleri Halk Ortasında Söylendiği Üzere Sahiden Hasta Eder mi?
Havalar biraz ısınınca kendinizi dışarıya atıyor lakin kısa mühlet sonra ‘Yine mi grip oldum?’ diye şikayet etmeye başlıyorsanız yalnız değilsiniz. Mevsim geçişlerinde hastalıkların arttığını gösteren çok sayıda müşahede ve araştırma var. Bilhassa ilkbahar ve sonbahar aylarında soğuk algınlığı olaylarında besbelli bir artış yaşandığı görülüyor. Üstelik bunun sebebi yalnızca üşütmek değil; bağışıklık sistemiyle, alerjilerle, sıcaklık değişimiyle ve hatta tatil dönüşü kalabalıklarla ilgisi var. Yani bu laf, sandığınızdan çok daha bilimsel bir temele dayanıyor.
Kaynak 1, Kaynak 2
Havalar değişince neden çabucak hasta oluruz? Karşılık biraz burnunuzda bâtın olabilir.
assets-jpcust.jwpsrv.com
Soğuk algınlığına neden olan rinovirüs enfeksiyonlarında en büyük artış sonbaharda yaşanıyor lakin uzmanlar bahar aylarında da ikinci bir tepe yaşandığını söylüyor. Bu artışta alerjilerin önemli bir rolü var zira burun içindeki alerjik iltihaplanma, virüslerin orada kamp kurmasını kolaylaştırıyor.
Alerjiniz olmasa bile ani sıcaklık değişimleri, rüzgar ya da basınç dalgalanmaları teneffüs yollarını tahriş ederek bağışıklık sisteminin doğal savunma sınırlarını zayıflatabiliyor. Bilhassa bahar geldiğinde hala soğuk olan lakin artık dışarıda daha çok vakit geçirdiğimiz havalarda bu risk daha da artıyor. Yani hava güzelleşiyor üzere görünse de beden hala kış modundan çıkamamış olabilir.
Peki ya sıcaklık değil de bedenimizin verdiği reaksiyon sorun yaratıyorsa?
Yale Üniversitesi’nde yapılan bir araştırma, ortam sıcaklığındaki 7 derecelik bir düşüşün bağışıklık sisteminin soğuk virüslerini durdurma yeteneğini önemli halde zayıflattığını ortaya koydu. Bu da bedenimizin enfeksiyonlara karşı kullandığı interferon üzere kollayıcı proteinleri daha az salgılamasına neden oluyor.
Özellikle 37 dereceden 33 dereceye düşen bir ortamda virüslerin çoğalma suratının arttığı tespit edildi. Yani bahar aylarında hava her ne kadar soğuk değil üzere hissettirse de hala gereğince ısınmamış olabilir ve bu durum beden savunmasını köreltebilir. Yani dışarı çıkıp biraz nefes alalım derken, istemeden hastalığa davetiye çıkarıyor olabiliriz.
Tam güzelleştik derken neden tekrar hasta oluruz? Karşılık yalnızca havada değil, etrafta de zımnî.
İlkbahar aylarında hastalıkların artmasının tek nedeni sıcaklık değil. Bahar tatili üzere devirlerde yapılan seyahatler, çocukların okula geri dönüşleri ve toplu taşıma üzere kalabalık ortamlarda geçirilen vakit, virüslerin yayılmasını kolaylaştırıyor.
Özellikle bahar aylarında beşerler açık havaya daha çok çıkarak toplumsallaşıyor, bu da hasta olma riskini artırıyor. Tıpkı hava sıcaklığı kışın bizi konutta tutarken, baharda dışarı çıkmaya teşvik ediyor. Yani hastalığın kaynağı hem tabiattan hem de bizden kaynaklı olabilir.